۱_ در مثلث متساوی الساقین مقابل، اندازهٔ ساق را با a و قاعده را با b نشان میدهیم.
الف) چرا هر دو ساق را با a نشان میدهیم؟
ب) محیط مثلث را به دست آورید. $P = محیط = \_ + \_ + \_$
ج) مساحت مستطیل را با عبارت جبری بنویسید. $S = مساحت = \_ \times \_$
این سوال به بررسی ویژگیهای اشکال هندسی و نمایش آنها با عبارتهای جبری میپردازد.
**الف) چرا هر دو ساق را با a نشان میدهیم؟**
در یک مثلث متساویالساقین، طبق تعریف، دو ضلع (ساقها) با هم برابر هستند. چون طول آنها یکسان است، از یک متغیر مشترک مانند **$a$** برای نمایش اندازه هر دو ساق استفاده میکنیم.
**ب) محیط مثلث را به دست آورید.**
محیط هر شکل، حاصل جمع اندازههای تمام اضلاع آن است. برای این مثلث، اضلاع $a$، $a$ و $b$ هستند.
$$P = محیط = a + a + b = ۲a + b$$
**ج) مساحت مستطیل را با عبارت جبری بنویسید.**
مساحت مستطیل از حاصلضرب طول در عرض آن به دست میآید. در شکل داده شده، طول و عرض مستطیل $a$ و $b$ هستند.
$$S = مساحت = a \times b$$
۲_ هزینهٔ چاپ کارت ویزیت به این شرح حساب میشود: ۳۰۰۰ تومان قیمت پایه و ۱۰۰ تومان برای هر کارت. هزینهٔ چاپ n کارت چقدر میشود؟
برای نوشتن عبارت جبری هزینه، باید هزینه را به دو بخش ثابت و متغیر تقسیم کنیم.
- **هزینه ثابت (پایه):** این هزینه مستقل از تعداد کارتها و برابر با **$۳۰۰۰$** تومان است.
- **هزینه متغیر:** این هزینه به تعداد کارتها ($n$) بستگی دارد. هزینه هر کارت $۱۰۰$ تومان است، پس هزینه $n$ کارت برابر با **$۱۰۰ \times n$** یا **$۱۰۰n$** میشود.
**هزینه کل** برابر با مجموع هزینه ثابت و هزینه متغیر است. اگر هزینه کل را با $C$ نشان دهیم:
$$C = ۳۰۰۰ + ۱۰۰n$$
۳_ حمید هر روز چند صفحه قرآن میخواند. اگر n تعداد صفحاتی باشد که حمید در یک روز میخواند، تعداد صفحاتی را که او در یک هفته میخواند، با یک عبارت جبری نشان دهید.
برای پیدا کردن تعداد کل صفحات خوانده شده در یک هفته، تعداد صفحات روزانه را در تعداد روزهای هفته ضرب میکنیم.
- **تعداد صفحات در یک روز:** $n$
- **تعداد روزهای هفته:** ۷
بنابراین، عبارت جبری برای تعداد کل صفحات خوانده شده در یک هفته به صورت زیر است:
$$\text{تعداد کل صفحات} = ۷ \times n = ۷n$$
۴_ هیئت مدیره مجتمع فرهنگی اردویی شهید باهنر تهران رابطهای را برای تعیین هزینهٔ اردوهای دانش آموزی در این مرکز تعیین کرد. در این رابطه هزینه ورودی a تومان و به ازای هر دانش آموز b تومان دریافت میشود. اگر مدرسهای n دانش آموز به اردوگاه بیاورد، هزینهاش از چه رابطهای به دست میآید؟
در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ قیمت ورودی مدرسه ۳۰۰۰۰۰ تومان و هزینهٔ هر دانش آموز ۳۰۰۰۰ تومان است. در این صورت رابطهٔ محاسبهٔ هزینه در این سال تحصیلی را بنویسید.
این مسئله شامل دو بخش است: نوشتن یک رابطه کلی و سپس نوشتن یک رابطه خاص با جایگذاری مقادیر.
**۱. نوشتن رابطه کلی:**
هزینه کل از یک بخش ثابت (ورودی) و یک بخش متغیر (به ازای هر دانشآموز) تشکیل شده است.
- هزینه ثابت: $a$
- هزینه متغیر برای $n$ دانشآموز: $b \times n = bn$
- **رابطه کلی هزینه ($C$):**
$$C = a + bn$$
**۲. نوشتن رابطه برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴:**
در این سال، مقادیر $a$ و $b$ مشخص شدهاند:
- $a = ۳۰۰,۰۰۰$ تومان
- $b = ۳۰,۰۰۰$ تومان
با جایگذاری این مقادیر در رابطه کلی، به دست میآوریم:
$$C = ۳۰۰,۰۰۰ + ۳۰,۰۰۰n$$
۵_ جملهٔ nام الگوهای زیر را بنویسید.
برای هر الگو، رابطهی جبری بین شماره جمله ($n$) و مقدار آن جمله را پیدا میکنیم.
- **الگوی اول: $۴, ۸, ۱۲, ۱۶, ...$**
این الگو، مضربهای عدد ۴ را نشان میدهد. هر جمله از ضرب شماره آن جمله در ۴ به دست میآید.
**جمله $n$ام:** $۴n$
- **الگوی دوم: $\frac{۱}{۴}, \frac{۱}{۳}, \frac{۱}{۲}, ۱, ...$**
این الگو را میتوان به صورت $\frac{۱}{۴}, \frac{۱}{۳}, \frac{۱}{۲}, \frac{۱}{۱}, ...$ نوشت. صورت کسرها ثابت و برابر با ۱ است، در حالی که مخرجها از ۴ شروع شده و در هر مرحله یک واحد کم میشوند. رابطه مخرج با شماره جمله $n$ به صورت $۵-n$ است.
**جمله $n$ام:** $\frac{۱}{۵-n}$
۶_ شکل nام چند چوب کبریت خواهد داشت؟
برای پیدا کردن فرمول جبری این الگو، تعداد چوبکبریتها را در هر مرحله بررسی میکنیم:
- **شکل ۱:** ۱ مربع، ۴ چوب کبریت
- **شکل ۲:** ۲ مربع، ۷ چوب کبریت ($۴+۳$)
- **شکل ۳:** ۳ مربع، ۱۰ چوب کبریت ($۷+۳$)
**رابطه الگو:** شکل اول ۴ چوب کبریت دارد و برای ساخت هر مربع جدید، ۳ چوب کبریت به شکل قبلی اضافه میشود. این یک الگوی حسابی است. فرمول جبری برای تعداد چوب کبریت در شکل $n$ام به صورت زیر است:
$$\text{تعداد چوب کبریت} = ۳ \times (\text{شماره شکل}) + ۱$$
**عبارت جبری برای شکل $n$ام:**
$$۳n + ۱$$
۷_ اگر عدد x وارد نمودارهای روبهرو شود، چه عددی خارج خواهد شد؟ تفاوت این دو نمودار را توضیح دهید.
این نمودارها، تأثیر **ترتیب انجام عملیات** را بر نتیجه نهایی نشان میدهند.
**نمودار اول:**
۱. ورودی $x$ ابتدا در ۳ ضرب میشود: $x \rightarrow ۳x$
۲. سپس حاصل با ۲ جمع میشود: $۳x \rightarrow ۳x+۲$
- **خروجی نهایی نمودار اول:** $۳x+۲$
**نمودار دوم:**
۱. ورودی $x$ ابتدا با ۲ جمع میشود: $x \rightarrow x+۲$
۲. سپس حاصل در ۳ ضرب میشود: $x+۲ \rightarrow (x+۲) \times ۳$
- **خروجی نهایی نمودار دوم:** $۳(x+۲)$ یا $۳x+۶$
**تفاوت دو نمودار:**
تفاوت اصلی در **ترتیب انجام عملیات ضرب و جمع** است. در نمودار اول، ابتدا ضرب و سپس جمع انجام میشود، در حالی که در نمودار دوم، ابتدا جمع و سپس ضرب صورت میگیرد. این تغییر در ترتیب عملیات منجر به نتایج متفاوتی میشود ($۳x+۲$ در مقابل $۳x+۶$)، که اهمیت رعایت ترتیب عملیات در ریاضیات را نشان میدهد.
زینب خوشدل
1403/08/04
عالی هست
عسل امای
1403/08/20
خوبه من دوسش دارم خیلی